Co nowego w Programach Operacyjnych PISF na 2023 rok?

Jak co roku, Dyrektor Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej, ogłosił nowe Programy Operacyjne, po ich zatwierdzeniu przez Radę PISF. Jakie nowości wprowadzono do Programów w tym roku? Przedstawiamy krótkie podsumowanie najistotniejszych zmian, z myślą o wszystkich aplikujących o dotacje, a w szczególności o producentach filmowych, którzy wnioski o dofinansowanie swoich projektów filmowych w pierwszej tegorocznej sesji mogą składać już od 30 stycznia. Nabór potrwa do 3 lutego.

Terminy sesji, alokacja, brak ograniczeń liczby wniosków

O dofinansowanie projektów filmowych w ramach priorytetów Rozwój projektu oraz Produkcja filmowa można ubiegać się w ramach trzech sesji, które w tym roku przypadają w następujących terminach:

1) Sesja I/2023: 30.01-03.02.2023

2) Sesja II/2023: 24.04-28.04.2023

3) Sesja III/2023: 21.08-25.08.2023

Jednak producenci niektórych form filmowych muszą być szczególnie czujni, gdyż np. nabór wniosków do priorytetu Produkcja oraz rozwój projektów filmów dla młodego widza lub widowni familijnej jest otwarty tylko podczas sesji I i III, a do priorytetu Rozwój i produkcja serii animowanych dla dzieci – tylko w sesji II. Wnioski do priorytetu Dewelopment scenariuszowy, jak co roku, przyjmowane są zaś w trybie ciągłym.

Tegoroczna alokacja środków jest nieco mniejsza niż w zeszłym roku i wynosi 160 mln zł (w porównaniu do 183,7 mln zł w roku ubiegłym), z czego 115 mln zł przypada na Produkcję filmową (vs. 141,1 mln zł w 2022 roku).

Pozytywną zmianą jest zniesienie limitów składanych wniosków. Do tej pory jeden producent w ramach jednej sesji mógł złożyć maksymalnie 4 wnioski (z dalszymi szczegółowymi obostrzeniami). Obecnie wnioski można składać bez żadnych obostrzeń co do ich liczby.

Wojna w Ukrainie a Programy Operacyjne

Sytuacja za naszą wschodnią granicą nie pozostała również bez wpływu na rodzimą kinematografię. Już w zeszłym roku, po wybuchu wojny, zaktualizowano Programy Operacyjne, dodając Program Operacyjny VI – Polsko-ukraińskie inicjatywy filmowe. Jego celem jest wspieranie działań prowadzonych wspólnie przez producentów i twórców polskich oraz ukraińskich lub o tematyce polsko-ukraińskiej. O dofinansowanie można ubiegać się w ramach czterech priorytetów:

Priorytet I: Rozwój i produkcja filmów dokumentalnych

Priorytet II: Rozwój i produkcja filmów animowanych

Priorytet III: Dewelopment scenariuszowy

Priorytet IV: Festiwale i inicjatywy filmów

Program ten utrzymano również i w tym roku, przeznaczając na niego środki w wysokości do 5 mln zł.

W odpowiedzi na inwazję Rosji na Ukrainę, przyjęto szereg sankcji wobec podmiotów związanych z Federacją Rosyjską. Znalazło to również odzwierciedlenie w konieczności uzupełnienia procedury aplikowania o dotacje z PISF o dodatkowe oświadczenie.

W związku z wejściem w życie ustawy z dnia 13 kwietnia 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach w zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie bezpieczeństwa narodowego, która uzupełnia pakiet wiążących Polskę środków ograniczających (sankcji) przyjętych na poziomie Unii Europejskiej oraz międzynarodowym, celem egzekwowania tychże sankcji, obligatoryjnym elementem wniosku jest obecnie oświadczenie wnioskodawcy o braku powiązań z podmiotami sankcjonowanymi w rozumieniu przedmiotowej ustawy. Ten sam dokument należy również złożyć do wniosku o dofinansowanie w ramach tzw. „zachęt”.

Wspieranie rozwoju technologicznego i postępująca cyfryzacja

Dynamiczny rozwój nowych technologii, w szczególności sztucznej inteligencji czy wirtualnej rzeczywistości, nie pozostaje bez wpływu na branżę filmową. Technologie te są coraz częściej wykorzystywane przez podmioty działające na rynku audiowizualnym nie tylko w procesie produkcji filmów, ale także ich rozpowszechniania, badania widowni, analiz danych czy rozwoju oprogramowań służących zwalczaniu tzw. piractwa w cyberprzestrzeni. Działania te od tego roku wspiera PISF poprzez wprowadzenie do Programów Operacyjnych 2023 nowego priorytetu: Rozwiązania i inicjatywy technologiczne, z którego będą mogły skorzystać państwowe i samorządowe instytucje kultury, organizacje pozarządowe, szkoły i uczelnie oraz inne podmioty prowadzące działalność gospodarczą. Alokacja środków na ten cel wynosi 2 mln zł, natomiast wnioski można składać w sesji I.

W tegorocznych Programach Operacyjnych widoczna jest również postępująca cyfryzacja postępowania przed samym Instytutem.

Od tego roku umowy o dofinansowanie zawierane są w formie elektronicznej, o której mowa w art. 78(1) § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny. Powinny więc one zostać podpisane przez obie strony kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Co istotne, Programy Operacyjne nie przewidują możliwości podpisania umowy przy użyciu Profilu Zaufanego platformy e-PUAP.  Umowy te (po złożeniu ww. podpisów) są następnie umieszczane w systemie elektronicznym PISF. Instytut nie drukuje i nie wysyła umów o dofinansowanie tradycyjną drogą pocztową.

Na papierze nie złożymy już również niektórych pism. Przykładowo wnioski „przedsesyjne”, m.in. prośbę do Dyrektora PISF o złożenie wniosku na projekt z udziałem reżysera, który nie ukończył pełnowymiarowych studiów reżyserskich składa się już tylko w formie elektronicznej i przesyła na wskazany adres e-mail PISF.