Fotografowanie dozwolone cz. 1 – Prolog

Nie ma w polskim prawie aktu prawnego, który w sposób wyczerpujący regulowałby wszystkie związane z fotografowaniem problemy prawne. Na niektóre pytania, które pojawiają się w praktyce, prawo nie daje wręcz żadnej odpowiedzi. Pozostawia to duże pole do interpretacji, częstokroć zależnej w znacznym stopniu od okoliczności faktycznych danej sprawy. Rozważanie takich kwestii w oderwaniu od stanu faktycznego jest tym trudniejsze, że w sytuacjach, z którymi mają do czynienia fotografowie, bardzo często dochodzi do konfliktu ich praw i wolności z prawami innych osób (takimi jak prawo do prywatności, prawo własności, prawo do wizerunku, prawa autorskie i inne).

W serii wpisów, które opublikowane zostaną w  najbliższym czasie na naszym blogu, prawnicy działu IP postarają się odpowiedzieć na najczęściej zadawane pytania dotyczące dozwolonego fotografowania. Postaramy się, żeby odpowiedzi przygotowane zostały tak, aby mogły służyć za swego rodzaju opracowanie najczęściej pojawiających się w życiu fotografa dylematów prawnych i miały zastosowanie w większości występujących w życiu codziennym przypadków. Należy jednak zawsze pamiętać, że – jak głosi porzekadło – diabeł tkwi w szczegółach i to szczególne okoliczności danej sytuacji mogą i powinny decydować o jej ocenie prawnej.

Tytułem wstępu – w dużym uproszczeniu można przyjąć, że z zasady fotografowanie jest dozwolone. Z uwagi na szczątkowość regulacji prawnych dotyczących wykonywania zdjęć, nie można przy ocenie takich sytuacji abstrahować od zwyczaju i obowiązujących zasad współżycia społecznego. W praktyce w miejscach, których właściciele nie życzą sobie fotografowania niejednokrotnie znajdziemy jednak ikonę przekreślonego aparatu.

Jeśli chodzi o publikowanie zdjęć, to trzeba przyjąć, że zasadą jest konieczność uzyskania przez fotografa zgody na publikację zdjęcia przedstawiającego daną osobę lub obiekty prywatne (choć mamy tutaj szereg istotnych wyjątków). Publikowanie zdjęć miejsc publicznych jest natomiast co do zasady dozwolone (ale i tutaj nie jest to zasada którą można stosować w sposób bezrefleksyjny).

Trzeba pamiętać, że niniejsze opracowanie tworzone było przede wszystkim z myślą o fotografach-amatorach. Zasady, jakimi rządzi się fotografia komercyjna, a także komercyjne wykorzystanie fotografii amatorskich (np. sprzedawanie zdjęć do reklam) mogą być i często są nieco inne.

W kolejnym wpisie przedstawimy okoliczności, w których fotografowanie określonych miejsc, osób lub rzeczy może zostać zabronione.

Zapraszamy również do korzystania z aplikacji „Fotografowanie dozwolone” dostępnej w urządzeniach z systemem IOS, stworzonej przez The Story i będącej elementem akcji społecznej o tym samym tytule. W aplikacji tej można znaleźć przygotowane przez prawników zespołu IP odpowiedzi na 32 pytania prawne dot. fotografowania właśnie.