GEMA OVER! Porozumienie pomiędzy YouTube i GEMA

Miliony użytkowników serwisu internetowego YouTube w Niemczech mogą odetchnąć z ulgą. GEMA – niemiecka państwowa organizacja zbiorowego zarządzania prawami autorskimi twórców, odpowiednik polskiego ZAIKS-u,  oraz YouTube po siedmiu latach sporu ogłosiły zawarcie porozumienia. Zakończenie sporu pomiędzy GEMA i YouTube to dobra wiadomość zarówno dla odbiorców treści zawartych w serwisie YouTube, jak również dla artystów. Dla użytkowników portalu YouTube porozumienie oznacza nieograniczony dostęp do treści zawartych w serwisie YouTube i pożegnanie ze znienawidzonym komunikatem: „Film jest niestety niedostępny w Niemczech, ponieważ może on zawierać muzykę, w przypadku której GEMA nie przyznała You Tube odpowiednich praw.(…)”. Z kolei dla artystów oznacza to otwarcie nowego (!) źródła przychodu oraz istotnego kanału promocji własnej twórczości, którzy nareszcie będą mogli dotrzeć do swoich fanów za pośrednictwem serwisu YouTube.

Czego dotyczył spór?

Umowa licencyjna pomiędzy Google i GEMA wygasła w 2009 r., a obie strony, mimo, iż były zainteresowane jej przedłużeniem, nie doszły do porozumienia w kwestii wysokości opłat (propozycja GEMA: Google będzie płacił 0,00375 euro (0,005 dolara) od każdego wyświetlenia filmu) jakie YouTube ma przekazywać na rzecz GEMA. Ponadto GEMA chciała nałożyć na Google obowiązek premoderacji treści zamieszczanych w serwisie You Tube, w tym obowiązek usuwania wszelkich treści naruszających prawa autorskie. Owocem braku konsensusu pomiędzy stronami była blokada filmów w serwisie You Tube dla użytkowników logujących się z niemieckiego IP. Co jednak najgorsze, kwestia wysokości tantiem rozpoczęła batalię sądową pomiędzy stronami. O szczegółach sporu pisaliśmy na blogu w artykule GEMA OVER? Kolejna odsłona niemieckiego sporu między Google a organizacją zbiorowego zarządzania

This video is available in Germany

1 listopada 2016 r. YouTube obwieścił zawarcie porozumienia z GEMA wskazując, iż: „To wielki dzień dla muzyki w Niemczech. YouTube i GEMA zawarły przełomowe porozumienie, co oznacza więcej muzyki dostępnej na YouTube w Niemczech. To zwycięstwo dla artystów muzycznych na całym świecie, umożliwiające im dotarcie do nowych fanów (…)”*. Również GEMA wydała swoje oświadczenie w tej sprawie, podkreślając, że zawarcie umowy licencyjnej pomiędzy GEMA i YouTube pozwoli ponad 70.000 autorom, kompozytorom i wydawcom muzycznym reprezentowanym przez GEMA otrzymać stosowne wynagrodzenie za korzystanie z ich utworów muzycznych, chronionych prawem autorskim**.

Dlaczego tak późno?  

Niestety żadne z oświadczeń nie dostarcza szczegółów dot. warunków porozumienia. Z wypowiedzi przedstawicieli GEMA wynika jednakże, iż kontrakt pomiędzy stronami zakłada procentowy (a nie ryczałtowy) udział w przychodach z reklam odtwarzanych przed konkretnymi filmami w serwisie YouTube. Co więcej, za okres od 2009 r. strony uzgodniły także rodzaj opłaty wpisowej (setup fee), która to ma zostać rozdzielona pomiędzy artystów zgodnie z harmonogramem GEMA.

Informację o zakończeniu sporu pomiędzy YouTube oraz GEMA należy uznać za zaskakującą, ostatnie doniesienia medialne dotyczyły bowiem kolejnych sporów sądowych, a nie jakichkolwiek negocjacji stron. Trwający siedem lat spór pomiędzy GEMA i YouTube był nie tylko uciążliwy dla przeciętnego użytkownika serwisu YouTube, ale również oznaczał ogromne straty dla artystów – finansowe i wizerunkowe. Jak wskazywał Edgar Berger, prezes Sony Music: „Zablokowane filmy w serwisie You Tube kosztują nas miliony”, „Nie ma powodów, by obrażać się na internet. Sieć to dla nas błogosławieństwo”.  

Z uwagi na brak szczegółów dot. porozumienia, trudno ocenić, czy jego treść jest bardziej korzystna dla YouTube czy dla GEMA. Ewentualna analiza motywacji stron pozwala jednakże stwierdzić, że porozumienie było koniecznie dla ochrony interesów obu stron. W przypadku GEMA ostatnią możliwością odwołania od niekorzystnych orzeczeń sądów pozostawał niemiecki Federalny Trybunał Sprawiedliwości. Takie rozwiązanie narażało GEMA i reprezentowanych przez nią artystów na kolejne lata sporu, dodatkowe koszty i straty finansowe. Również YouTube zależało na zawarciu porozumienia z uwagi na rosnącą konkurencję ze strony Spotify czy też Apple Music. W świetle powyższego można jednakże zaryzykować stwierdzenie GAME (GEMA) OVER i życzyć użytkownikom YouTube w Niemczech miłego, nieograniczonego korzystania z cyfrowej muzyki!

* Oświadczenie dostępne: https://youtube.googleblog.com/2016/11/ytmehrmusik-more-music-from-artists-you.html

** https://www.gema.de/aktuelles/gema_unterzeichnet_vertrag_mit_youtube_meilenstein_fuer_eine_faire_verguetung_der_musikurheber_im_d/