Odpowiedzialność organizatora eventu za szkodę

Organizacja eventu to w większości przypadków złożone przedsięwzięcie poprzedzone długimi przygotowaniami. Ale nawet najlepsze planowanie nie jest w stanie ustrzec przed wystąpieniem ewentualnych szkód oraz konsekwencjami finansowymi z tym związanymi. Temat odpowiedzialności za szkody wyrządzone przy organizacji eventu jest bardzo szeroki. Niniejszy artykuł wskazuje jedynie wybrane przypadki szkód oraz podstawowe informacje dotyczące odpowiedzialności za te szkody.

W przypadku eventów możemy mieć do czynienia zarówno ze szkodami osobowymi (np. uszczerbek na zdrowiu uczestnika eventu), jak i rzeczowymi (np. zniszczenie sprzętu). Dodatkowo, odpowiedzialność organizatora może dotyczyć szkody związanej z samą organizacją eventu (np. niedotrzymanie terminu), jak również tej wyrządzonej podczas bezpośrednich przygotowań do niego (montaż) lub w trakcie jego trwania.

Najczęściej występujące przypadki szkód: szkody na osobie uczestniczącej w wydarzeniu, szkody osób biorących udział w przygotowaniu oraz przebiegu eventu (np. pracownicy), szkody rzeczowe w obiektach, z których organizator imprezy korzysta lub w powierzonym mu mieniu (np. sprzęt oświetleniowy, nagłośnieniowy), czy wreszcie szkody zamawiającego event związane z jego odwołaniem z winy organizatora lub nieprawidłowym przygotowaniem.

We wskazanych wyżej przypadkach możemy mieć do czynienia z dwoma rodzajami odpowiedzialności: (1) odpowiedzialnością kontraktową, czyli odpowiedzialnością za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy, dla której podstawę stanowi art. 471 k.c., oraz (2) odpowiedzialnością deliktową, czyli odpowiedzialnością za czyn niedozwolony, czyli wyrządzenia komuś szkody na skutek zawinionego działania, opartą na art. 415 k.c.

Jednym z częściej występujących szkód, do których dochodzi przy okazji eventów są szkody w obiektach. Nie ulega wątpliwości, że jeśli powstają one w związku z działaniem organizatora eventu, będzie on, co do zasady, ponosił odpowiedzialność za nie. Dla właściciela (zarządcy) obiektu nie jest istotne, czy szkody będą spowodowane działaniem organizatora, czy jego podwykonawcy. Dlatego niezwykle istotne jest precyzyjne określenie zasad korzystania z obiektu, w tym wskazanie zakresu możliwych prac adaptacyjnych, określenie zasad i terminu przejęcia i odbioru obiektu oraz uregulowanie zasad odpowiedzialności w relacji z podwykonawcami.

Odrębną kwestią pozostaje odpowiedzialność organizatora imprezy masowej za szkody w postaci zniszczonego lub uszkodzonego mienia jednostek: Policji, Żandarmerii Wojskowej, straży gminnej (miejskiej), Państwowej Straży Pożarnej oraz służby zdrowia, w związku z ich działaniami prowadzonymi w miejscu i w trakcie imprezy masowej (sprawa ta została uregulowana w art. 52 ustawy z dnia 20 marca 2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych). Odpowiedzialność organizatora ma tu charakter bezwzględny i w każdym przypadku skutkuje obowiązkiem odszkodowawczym. Przepisy nie przewidują żadnych przesłanek wyłączających odpowiedzialność (np. wyłączna wina poszkodowanego lub osoby trzeciej), a działania wywołujące szkodę nie muszą być bezprawne.

Warto jednak podkreślić, że odpowiedzialność organizatora jest ograniczona wyłącznie do szkód powstałych w miejscu imprezy oraz w okresie jej trwania. Dotyczy też wyłącznie szkód w mieniu wskazanych wyżej służb. Za straty w mieniu innych podmiotów (np. wynajętych służb porządkowych, obsługi czy wolontariuszy) biorących udział w zabezpieczeniu imprezy, organizator będzie ponosił odpowiedzialność na zasadzie winy (art. 415 k.c.).

Kolejną sytuacją, którą warto rozważyć jest odwołanie eventu. Jeżeli zamawiający wykaże, że w związku z odwołaniem eventu z winy organizatora poniósł szkodę, może dochodzić odszkodowania z tego tytułu na zasadach ogólnych. Strony mogą również zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania umowy nastąpi przez zapłatę określonej kary umownej. W takim przypadku, jeżeli w strony nie postanowią inaczej, zamawiający nie będzie mógł dochodzić odszkodowania na zasadach ogólnych.

Mając na uwadze powyższe zagrożenia i ryzyka związane z organizacją eventu, poza odpowiednio skonstruowaną umową (umowami) kluczowe dla organizatora eventu jest zadbanie o odpowiednie ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej (również w przypadku, gdy obowiązek zawarcia takiej umowy nie wynika z przepisów). W pierwszej kolejności należy oszacować jakich zagrożeń możemy się spodziewać. Szczególną uwagę należy również zwrócić na wyłączenia  odpowiedzialności, w przypadku których ubezpieczyciel nie wypłaci odszkodowania i w tym zakresie obowiązkowa jest wnikliwa lektura umowy ubezpieczenia oraz ogólnych warunków ubezpieczenia (OWU) danego ubezpieczyciela.