Prawo Komunikacji Elektronicznej, czyli „Konstytucja rynku telekomunikacyjnego”

W niedzielę, 10 listopada br. weszła w życie długo wyczekiwana ustawa – Prawo komunikacji elektronicznej („PKE”), która wdraża do polskiego porządku  prawnego przepisy dwóch dyrektyw: Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1972 z dnia 11 grudnia 2018 r. ustanawiająca Europejski kodeks łączności elektronicznej oraz Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2380 z dnia 23 listopada 2022 r. w sprawie zmiany dyrektywy 2014/53/UE w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich dotyczących udostępniania na rynku urządzeń radiowych. Prace nad ustawą PKE trwały bardzo długo, a za opóźnienie we wdrożeniu przepisów Europejskiego kodeksu łączności elektronicznej Polska została ukarana przez Trybunał Sprawiedliwości UE karą pieniężną w wysokości przekraczającej 10 ml Euro.

Konstytucja rynku telekomunikacyjnego

Ustawa PKE reguluje kompleksowo funkcjonowanie rynku telekomunikacyjnego, dlatego zwana jest przez niektórych (nie bez przesady) „konstytucją rynku telekomunikacyjnego”. Nowa ustawa zastępuje obowiązującą od 20 lat ustawę – Prawo telekomunikacyjne, która dotychczas regulowała sektor telekomunikacji w Polsce.  PKE zawiera szereg dotychczasowych rozwiązań, ale wprowadza również istotne zmiany, na które należy zwrócić uwagę.

PKE to przede wszystkim szereg ułatwień dla konsumentów korzystających z usług telekomunikacyjnych (wspólne i kompatybilne ładowarki dla wszystkich telefonów, zobowiązanie operatorów do przedstawiania łatwo porównywalnych ofert oraz formułowanie umów prostym i zrozumiałym językiem, obowiązek zwrotu pozostały środków na kartach pre-paid, czy obowiązek informowania o kończącej się umowie i in.), ale również zmiany dotyczące bezpośrednio samych operatorów, które mają poprawić działanie rynku telekomunikacyjnego (nowe zasady wpisu do rejestru przedsiębiorców telekomunikacyjnych, nowe opłaty telekomunikacyjne, zmiany zasad dostępu telekomunikacyjnego i dostępu do budynków, czy zmiany w zakresie niektórych obowiązków informacyjnych i sprawozdawczych względem Prezesa UKE).

Na co powinni zwrócić uwagę przedsiębiorcy telekomunikacyjni w pierwszej kolejności to obowiązek uzupełnienia danych w rejestrze przedsiębiorców telekomunikacyjnych prowadzonym przez Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej. Zgodnie z przepisami PKE, dotychczasowe wpisy do rejestru zachowują ważność, jednakże z uwagi na różnice danych podlegających wpisowi, konieczne jest dostosowanie wpisu do nowych wymogów. Ustawodawca dał przedsiębiorcom 6 miesięcy na uzupełnienie wpisów pod rygorem wykreślenia z rejestru.

Przedsiębiorcy komunikacji elektronicznej

To co szczególnie istotne i co budzi szczególne zainteresowanie, to objęcie nowymi przepisami tzw. „przedsiębiorców komunikacji elektronicznej”, przez których należy rozumieć  „przedsiębiorców telekomunikacyjnych lub podmioty świadczące publicznie dostępną usługę komunikacji interpersonalnej niewykorzystującą numerów”. Szereg zatem obowiązków, które spoczywały dotychczas na „tradycyjnych” przedsiębiorcach telekomunikacyjnych (dostawcach usług telekomunikacyjnych i operatorach sieci telekomunikacyjnych), obejmie obecnie również dostawców publicznie dostępnej poczty elektronicznej, czy komunikatorów internetowych. Poszerzenie zakresu regulacji „przepisów telekomunikacyjnych” związane jest niewątpliwie ze zmianami na rynku i zastępowaniem tradycyjnych usług telekomunikacyjnych przez różnego rodzaju komunikatory internetowe. Jak czytamy w Preambule Dyrektywy 2018/1972 „z uwagi na rosnące znaczenie usług łączności interpersonalnej niewykorzystujących numerów należy zapewnić aby podlegały one również odpowiednim wymogom bezpieczeństwa zgodnie z ich specyficznym charakterem i istotną rolą w gospodarce”.

Advanced Mobile Location

W celu poprawy bezpieczeństwa ludności, PKE wprowadza usługę Advanced Mobile Location (AML), dzięki której będzie można przekazywać precyzyjne informacje o lokalizacji osoby dzwoniącej na numer alarmowy 112 oraz inne trzycyfrowe numery alarmowe. Obowiązek wdrożenia tej usługi wynika z przepisów Dyrektywy 2018/1972, która wskazuje, że informacje o precyzyjnej lokalizacji osoby wykonującej połączenie alarmowe muszą być udostępniane najodpowiedniejszemu centrum powiadamiania ratunkowego bezzwłocznie po otrzymaniu zgłoszenia alarmowego. Informacje te obejmują informacje o lokalizacji oparte na sieci i informacje o lokalizacji osoby wykonującej połączenie pochodzące z urządzenia telefonicznego, jeżeli jest to technicznie wykonalne.

Dostęp do lokalizacji w ramach usługi AML ma być w pełni bezpieczny dla użytkowników końcowych i nie ingerować w istniejące zasady prywatności. Dana lokalizacyjne będą wyzwalane wyłącznie w czasie trwania połączenia głosowego z wybranymi numerami ratunkowymi i przekazywane wyłącznie służbom powołanym do niesienia pomocy i podlegać będą tajemnicy telekomunikacyjnej. Zgodnie z przepisami PKE, kryteria dokładności i niezawodności lokalizacji oraz określi i udostępni Prezes UKE na stronie podmiotowej BIP UKE.

Podsumowanie

Nowe przepisy Prawa komunikacji elektronicznej mają na celu wzmocnienie pozycji konsumentów w relacji z operatorami, a także poprawić funkcjonowanie rynku telekomunikacyjnego i podnieść przy tym jakość i transparentność usług telekomunikacyjnych. Szersze omówienie wpływu nowych przepisów na prawa konsumenta, ochronę danych osobowych odbiorców usług telekomunikacyjnych, prowadzenie marketingu z wykorzystaniem poczty elektronicznej i telefonu, czy korzystanie z plików cookies zostaną omówione w kolejnych artykułach.